Theo anh Trận, nhờ canh tác hữu cơ, vườn luôn đảm bảo năng suất

Trong khu vườn rộng lớn, những trụ tiêu vươn lên mơn mởn, sai trái, anh Trận chia sẻ: Anh bắt đầu trồng tiêu từ năm1986. Nhiều năm trước, vì muốn sản xuất nguồn hàng sạch, an toàn cho sức khỏe nên anh tìm hiểu về quy trình sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Nhưng đến 2017 khi giá tiêu bắt đầu đi xuống, trong khi phân thuốc ngày tăng cao, chưa kể gặp phân giả, phân kém chất lượng, anh mới quyết tâm bắt tay vào trồng tiêu theo quy trình hữu cơ dù biết rằng sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

“Trước đây, tôi sử dụng phân bón hóa học và các loại thuốc bảo vệ thực vật nhưng bây giờ bỏ hết, không sử dụng. Các chất kích thích tăng trưởng cũng không được sử dụng” – anh Trận chia sẻ. Cây được bón phân hữu cơ vi sinh tận gốc và nước tưới cả gốc lẫn ngọn nên trụ sống và cây tiêu đều phát triển tốt. Cỏ trong vườn tiêu không nhổ bỏ để tránh ảnh hưởng đến rễ tiêu, dẫn đến dễ bị bệnh. Thay vào đó, cỏ được cắt nhằm giữ ẩm cho đất. Cộng với bón phân hữu cơ vi sinh nên các vi sinh vật có lợi trong đất thêm “đất sống”, giúp cây tiêu có thêm điều kiện phát triển, kháng bệnh. Mặc dù rất nhiều vườn tiêu của bà con trong khu vực bị ngả vàng, lay lắt vì dịch bệnh, thì vườn tiêu của anh Trận vẫn tràn đầy sức sống.

Chia sẻ về bí quyết của mình, anh Trận không ngần ngại chia sẻ, muốn xây dựng thành công mô hình hữu cơ  không hề đơn giản, đòi hỏi người trồng phải có tư duy và kiên nhẫn bởi làm bất cứ việc gì muốn thành công thì cũng cần đặt ra lộ trình cụ thể. Bên cạnh đó, người trồng cũng phải có kiến thức nhất định về khoa học kỹ thuật, phải tính toán thổ nhưỡng phù hợp, gần nguồn nước và giống tốt, kỹ thuật canh tác, đặc biệt phải “chung thủy” với cây tiêu. Để vườn tiêu phát triển bền vững phải tuyệt đối tuân thủ 4 nguyên tắc, đó là: Trồng tiêu trên trụ sống; chọn giống sạch bệnh; nền đất có khả năng thoát nước tốt, đảm bảo nguồn nước tưới quanh năm; bón phân hợp lý, chủ động phòng trừ sâu, bệnh.

Theo anh đánh giá: “Canh tác theo hướng hữu cơ cho giá thành cao và việc chăm sóc cây cũng nhẹ nhàng, hồ tiêu sẽ phát triển bền vững hơn. Nếu lạm dụng thuốc hóa học sẽ cho năng suất cao nhưng tuổi thọ của cây tiêu ngắn, sản phẩm đầu ra bấp bênh”. Nhờ đó mà những gần đây, cùng với việc giá tiêu tụt thấp kéo dài, chi phí vật tư tăng cao, nhiều nông dân còn tán gia bại sản vì tiêu bị dịch bệnh tàn phá nhưng, mô hình trồng tiêu hướng hữu cơ của anh Phương Thành Trận vẫn luôn duy trì ổn định được năng suất, tiêu sạch bệnh, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng, luôn có giá cao và làm tới đâu, được doanh nghiệp tranh đặt mua tới đó để xuất khẩu sang Nhật Bản và Châu Âu.

Những niên vụ qua, vườn tiêu của anh Trận cho thu hoạch ổn định. Nếu tính sơ bộ 1 ha sẽ thu trung bình khoảng 4 tấn tiêu khô, với giá bán cho Nedspice hiện nay là 93.000 đồng/kg thì sau khi trừ chi phí, anh có lãi ròng hơn 100 triệu đồng/ha. Chỉ tính riêng vụ vừa qua, gia đình anh thu hoạch được trên 10 tấn tiêu, thu về hơn 1 tỷ đồng. “Không chỉ bán giá cao, điều tôi tâm đắc nhất là sức khỏe người trồng được đảm bảo, môi trường được hưởng lợi”, anh Trận phấn khởi nói.

Chủ tịch Hội Nông dân huyện Bù Đốp Mai Văn Sang nhận xét vườn tiêu nhà anh Trận: “Đây là vườn tiêu thành công nhất huyện Bù Đốp đến thời điểm hiện nay và cũng là mô hình canh tác hồ tiêu theo hướng bền vững, đạt tiêu chuẩn VietGAP”. Canh tác hồ tiêu theo hướng hữu cơ không chỉ mang lại thu nhập cho gia đình, nhờ vườn hồ tiêu của anh Trận mà nhiều người dân trong vùng có việc làm; đồng thời học hỏi cải tạo vườn tiêu của mình cho thu nhập cao và bền vững hơn. Việc trồng tiêu trên các trụ cây sống khi rong tỉa cành sẽ cho nguồn phân xanh dồi dào và cung cấp  nguồn thức ăn chăn nuôi dê của các gia đình trong vùng.

Bước sang đầu năm 2022, giá tiêu hiện vẫn giữ ở mức cao, tuy nhiên nhiều vườn tiêu mất mùa, năng suất tiêu giảm cộng với giá phân bón và nhân công tăng cao. Thay vì đạt 40 tấn tiêu khô như ban đầu, anh Trận dự kiến vụ này chỉ thu được 25 tấn tiêu khô. Nhưng cũng nhờ trồng tiêu hữu cơ, nên các nguồn phân hữu cơ, phân chuồng được tận dụng đã giúp anh tiết kiệm bớt một phần chi phí, nếu phải dùng phân hóa học, chi phí còn cao hơn./.

Phúc Nguyên